Wij Nederlanders worden wel kaaskoppen genoemd, omdat we kennelijk de kaasmakers van de wereld waren. Of misschien nog wel zijn.

Het woord kaaskoppen stamt uit de Belgische Opstand (1830-1939). In België wilde men niet meer bij Nederland horen en schold ons uit voor kaaskoppen, hoewel zelf trouwens ook veel kaas aten. Een kaaskop is van oudsher een houten, komvormige kaasvorm waarin een bolvormige Edammer kaas wordt geperst. (Van Dale 1872,1976)

Het verbaasde de Engelsen al in 1596 dat we zoveel boterhammen met kaas aten.

En als we het over de voetafdruk hebben, en dan met name die van de koe, heeft kaas wel de meeste invloed op die afdruk. Geen kaas meer eten kan niet direct de optie zijn. Er zijn kazen die van noten worden gemaakt, maar dat is als selfmade-man een proces waar je enige dagen zoet mee bent. In vergelijking van oude kaas is dat natuurlijk niets.

Even in stapjes:

Het waterverbruik van de koe:

Om een koe 1 liter melk te laten produceren is er 500 liter water nodig. Voor sojamelk is de helft nodig. Omdat er 10 liter melk in 1 kilo kaas gaat, is er 5000 liter water nodig om 1 kilo kaas te maken. Dat zijn ruim 40 badkuipen vol met water.

Over kaas zal ik proberen in een later blog iets meer te schrijven, ik wil het nu over melk hebben, hoewel het natuurlijk nog steeds met elkaar te maken heeft.

Het landgebruik van de koe:

Om de koe melk te kunnen laten produceren moet zij – naast elk jaar zwanger gemaakt worden – veel eten. Een melkkoe eet dagelijks zo’n 70 kilo aan voedsel. Zij krijgt o.a. gras en krachtvoer. Het krachtvoer is samengesteld uit onder meer soja. De Nederlandse melkveehouderij gebruikt jaarlijks ruim 200.000 ton soja als veevoer. Om 1 kilo melk te produceren is 0,9 m2 land nodig voor het veevoer. Voor 1 kilo kaas is dit zo’n 7,1 m2. Veel van de soja die gebruikt wordt in krachtvoer komt uit Zuid-Amerika, waar regenwouden gekapt worden zodat er soja verbouwd kan worden. Veel unieke natuur gaat hierdoor dus verloren.

Is soja dan misschien een beter product om te gebruiken voor melk? Als de soja toch al gebruikt wordt om de koe te voeden, is het zeker een beter idee sojamelk i.p.v. koemelk te gebruiken. Echter sojamelk heeft ook toevoegingen, zoals suikers en vitamine B12.

Ik ben dus druk op zoek om een derde product te vinden: iets wat uit ons land komt en niet zo zwaar op het milieu drukt als koemelk en sojamelk. Er is ook havermelk te krijgen, wel per liter duurder dan de koe en sojamelk, maar volgens mij het beste alternatief. Ik ga proberen hoe goed ik daar aan kan komen de komende tijd. Notenmelk is ook een alternatief, maar als dat amandelnoten zijn, komen ze ook van ver. Hazelnootmelk? Zelfs zelf te maken: http://www.neopaleodieet.com/hazelnootmelk/

Natuurlijk kun je jouw ecologische voetafdruk verminderen door te letten op zaken als spaarlampen, zuinig rijden, lokaal voedsel kopen en goede woningisolatie.Toch heeft dit beperkt effect. Het kiezen voor minder zuivel, of beter nog, geen zuivel zal resulteren in een aanzienlijke verkleining van je voetafdruk. Ik ga het proberen, doe je mee?

Bron afbeelding:
http://www.dbnl.org/tekst/fran011natu09_01/fran011natu09_01_0016.php#932T