Direct na Sinterklaas komt de vraag: wat eten we met Kerst. Ik hou van gezelligheid, gasten aan tafel en heerlijk eten. En uiteraard van duurzaamheid. Dus ben ik alvast op zoek gegaan naar hét duurzame kerstmaal. Met kerst eten wij producten van het seizoen, uit de buurt en zonder te verspillen. Kortom: een kerstmaal met een kleine voetprint, maar wel een écht kerstdiner.

Kerst zonder vlees en kaas

Manlief likte zijn vingers er al bij af: een malse reebout, gevulde kip of met z’n allen gourmetten met lekker veel vlees. Nog niet zo lang geleden was Kerst hét moment dat er vlees op tafel kwam. Een traktatie om naar uit te kijken. Maar tegenwoordig heeft vlees niks meer te maken met ‘feest’. Het is alle dagen vleesdag.

Maar wil ik een duurzame kerstmaaltijd, dan kies ik niet voor

1. Vlees. Vleesconsumptie zorgt voor een enorme ecologische voetafdruk, deels veroorzaakt door de CO2-uitstoot, deels door watergebruik (en ook landgebruik voor het verbouwen van soja voor diervoeder). Vind je toch dat bij Kerst vlees hoort, koop dan
– biologisch vlees
– vlees bij een lokale boer
– wild, bijvoorbeeld van de Wildslager in Groningen.
– laat vlees niet de hoofdrol spelen in het diner. Geef deze eer aan groente.
– gebruik vleesvervangers: bijvoorbeeld seitan. Zelf maak ik de lekkerste ‘vleesbroodjes’ met seitan.

2. Een kaasfondue. Er is tien liter melk nodig voor één kilo kaas. Maar om een koe één liter melk te laten produceren, is 500 liter water nodig. Reken uit: 1 kilo kaas kost 5000 liter water.

Groenten in de hoofdrol

Je zou je bijna afvragen wat je dan wél kan eten tijdens je kerstdiner? Broodje pindakaas? Nee, gelukkig niet. Er is genoeg lekkers die een kleine impact hebben op het milieu.

1. Geef groente de hoofdrol. Je telt echt mee als je van groente een culinair toppunt maakt. De groente van het seizoen zijn onder andere kool, venkel, winterpostelein, schorseneren, rode biet. Voor meer keuze kijk op de Groente- en fruitkalender.

2. Paddenstoelen – champignons worden in Nederland geteeld en zijn het hele jaar door beschikbaar. Ga het liefst voor biologische champignons.

3. Noten – denk aan noten door salades, als tussendoortje of in hartige taarten. Neem noten die in Europa voorkomen, zoals walnoten, hazelnoten en amandelen

4. Vis op het menu kan ook. Kies uiteraard voor via met het MSC (wild) of ASC (kweek) keurmerk.

Kook op maat

Maar wat heeft een duurzaam kerstdiner voor zin, als twintig procent van het bereide voedsel de  volgende dag in de container verdwijnt. Juist met kerst verspillen we veel voedsel. Waarschijnlijk omdat we bang zijn dat we te weinig eten in huis hebben. Voedselverspilling voorkom je door in de eerste plaats beter in te kopen. Maak daarnaast iets minder (iedereen klaagt toch na afloop van een volle buik) en zorg ervoor dat je ruimte in je koelkast hebt zodat je het eventueel teveel goed kunt bewaren.

4 tips om voedselverspilling tijdens kerst tegen te gaan:

1. Ben je toch bang dat je misschien te weinig in huis hebt? Zorg dan dat je het extra eten in huis haalt wat je kunt bewaren.

2. Als je gaat gourmetten zet dan niet al het vlees meteen op tafel. Vul bij als het op is. Wat je niet gebruikt blijft zo in de koelkast staan en is nog enkele dagen houdbaar.

3. Toch teveel en weet je zeker dat je het ook de volgende dag niet op kunt? Zorg dat je bakjes in huis hebt en vraag of je gasten iets mee willen naar huis.

4. Bedenk een slim menu: wat maak je de volgende dag van het overgebleven eten? Bijvoorbeeld een lekkere nasi van de vleesrestjes. Check op de website van Daisy Scholte over koken met restjes.

Recepten met een kleine voetprint

Om je alvast te inspireren vind je hieronder alvast 3 suggesties voor een lekker kerstmenu met een kleine voetprint.

1. Gourmetten – met groente in de hoofdrol. Kijk voor inspiratie op de site van Vegatopia. En verder met notenburgers, cranberry/rozijnenpannenkoekjes, geroerbakte champignons en aubergine/courgetterolletjes, broodjes

2. Linzenpaté met paddenstoelen en gepofte courgettes (recept van het Voedingcentrum)

3. Veganistische tiramisu (recept van VeganChallenge)