Wat zie je hier? Een appel. Een doodgewone appel, uit Nederland. Rond, rood blosje op de wang. Ziet er lekker uit. Een sappige appel en lekker zoet als ik hem test. Conclusie: een zeer geschikte appel. Onthoud je dat even?

Dan even wat achtergrond. Volgens de informatie van de winkel waar ik hem kocht is het een Milwa-appel, geteeld in Krabbendijke, Zeeland, Nederland. En dat vind ik dan weer aardig, want Zuid-Beveland is de streek waar ik geboren ben, waar mijn moeder, zwanger van mij, appels plukte in de boomgaarden van een neef van mijn opa.

Er zijn zoveel soorten appels. Volgens Wolters Eko Fruit, een biologisch fruitbedrijf is het appelras Milwa in Zwitserland ontwikkeld. De appels van Milwa worden onder de naam Junami verkocht. En dan komt het: Milwa-Junami is een mooie, rode en zeer stevige appel met een frisse en aromatische smaak die wat lijkt op de smaak van Elstar.

Kijk je nog even met me mee naar de foto? De appel is niet rood! Hij heeft slechts een klein stukje rood. En daarom ligt ie in een apart vak bij de grote supermarkt! In een (plastic) zak met als tekst ‘Buitenbeentje Appels’ erop.

Op de zak staat vermeld: ‘Buitenbeentjes zijn net even anders. Anders van vorm, minder gekleurd of met enige schade van bijvoorbeeld hagel. Dit zijn puur uiterlijke kenmerken, deze zeggen niets over de smaak of houdbaarheid. Met een zak buitenbeentjes haal je heerlijke seizoensappels in huis en het is nog voordelig ook!’ Klopt, een kilo voor € 1,19.

Buitenbeentjes komen van de vaste telers. Zij hebben altijd al een goede bestemming voor appels met een iets afwijkend uiterlijk. Ze worden bijvoorbeeld verwerkt in sappen, moes of appeltaart. Die recepten staan ook op de zak, zodat je deze misbaksels (???) van de natuur zelf tot moes kunt maken.

Op de website worden de Buitenbeentjes goed toegelicht. ‘Het uiterlijk zegt helemaal niets over de kwaliteit en smaak’, haast men te zeggen. Je kunt appels en peren online bestellen (ik vond de appels gewoon in de supermarkt trouwens) en een doos van 2,5 kilo afgekeurd groente en fruit voor € 3,99. In de doos zit een selectie producten, die op basis van het seizoen wordt samengesteld.

Toen de Franse supermarkt Intermarché begon met het aanbieden van ‘fuits et légumes moches’ was het meteen een groot succes. Ik schrok van de getallen: zo’n 40% zou worden afgekeurd vanwege kleur of vorm. Daar wilden zij iets aan doen, tegen voedselverspilling. We zijn als consumenten in het Westen er tegenwoordig zo aan gewend geraakt dat groente er ‘perfect’ uitziet. Een kromme komkommer, tweebeenwortels, tweelingtomaten en andere groenten die niet aan de standaardeisen voldoen komen niet eens in de schappen, laat staan op de borden van mensen. Dat geldt ook voor fruit. Wat een verspilling! Zeker nu ik me realiseer, door mijn eigen moestuin, hoeveel moeite groente en fruit produceren kost!!

Een andere grote supermarkt verkoopt sinds april soep die is gemaakt van groenten waarvan de vorm of grootte afwijkt of waarvan overproductie is. ‘Deze groenten worden soms afgekeurd, maar smaken nog prima en zijn daarmee een goed ingrediënt voor soep,’ aldus de directeur commercie. Vanuit de gedachte dat we leven in een wereld waar schaarste aan eten en grondstoffen een probleem is en waar zo min mogelijk verspild moet worden. Weer een andere supermarkt doneert aan de Voedselbank. Dat is prima natuurlijk, maar het houdt in stand dat we perfecte groente en fruit als norm blijven zien.

Ik vind het goed dat er een markt gecreëerd wordt voor de afgekeurde producten, al  irriteert me het commerciële denken erachter. Mijn heerljike Milwa-appeltje doet het goed en smaakt naar meer.

Buitenbeentje

Is de appel het buitenbeentje? Ben ík het buitenbeentje dat de niet-rode appel koopt? Zouden we als consumenten niet meer moeten eisen van de supermarkten in productvariatie en aanbod? Zelf haal ik steeds vaker overal en nergens voedsel vandaan halen. Kunnen we de monopolie positie van de grote supermarkten-als- enige-distributiepunt-van-voedsel doorbreken? Juist om een beweging op gang te krijgen naar betaalbaar voedsel, dat is zo als het is? Zoals het zich aandient? Het is niet de vorm die de smaakt maakt!